Estetik burun cerrahisi “RİNOPLASTİ”, görünümü düzeltmek için burnun tekrar şekillendirilmesidir. Rekonstrüktif rinoplasti, doğumsal bozukluk veya yaralanma sonucu oluşmuş şekil bozukluğunu düzeltmek için yapılır. Ameliyat sonrası çok bozulmuş burunlarda da rekonstruktif cerrahi gerekebilir. Rinoplasti aynı zamanda içerdeki şekil bozukluğundan kaynaklanan burun tıkanıklığını rahatlatmak amacıyla yapılan ameliyatla birlikte de yapılabilir.
RİNOPLASTİ İÇİN UYGUN ADAYLAR:
Rinoplasti için önerilen en erken yaş, 17-18 yaşlarıdır. Daha ileri yaşlardaki kişilerde kararı etkileyen değişken, yaştan ziyade sağlık durumudur.
Aşağıda belirtilen durumlardan herhangi biri sizde var ise, rinoplastiyi düşünebilirsiniz:
• Burnunuz yüzünüz için çok büyük görünüyor ise,
• Burnunuzun profil görüntüsünde darbe ya da çöküntü var ise,
• Burnunuzun önden görüntüsü çok geniş ise,
• Burun ucunuz sarkık ise,
• Burun ucunuz kalın ve geniş ise,
• Burun delikleriniz geniş ise,
• Burnunuzda çarpıklık ya da yamukluk var ise,
• Önceki bir kaza burnunuzda asimetriye neden oldu ise,
• Burnunuzda nefes almanızı engelleyen tıkanma var ise.
AMELİYAT ÖNCESİ DEĞERLENDİRME :
Rinoplasti düşünen kişinin atması gereken ilk adım bir plastik cerraha danışmaktır. Kişi arzulanan sonucun kusursuzluk değil düzeltme olduğunu akılda tutarak cerrahi sonrası daha iyi görünme ve daha iyi hissetme konusundaki beklentilerini açık yüreklilikle tartışmalıdır.
Herhangi bir estetik ameliyat girişiminden önce saptanması gereken en önemli faktörlerden biri, duygusal dengedir. Rinoplasti, burnunuza yeni bir şekil verebilir ama hayatınızın akışına yön veremez. Estetik cerrahi görünümünüzü düzeltir ve özgüveninizi tazeler fakat gerisi size kalmaktadır. Burnun fiziki muayenesinden sonra cerrah, yöntemle ilgili kararı etkileyen diğer değişkenleri kişiyle tartışacaktır. İlk görüşme esnasında cerrah, kullanılacak cerrahi teknik, anestezi, ameliyatın nerede yapılacağı ve bu operasyon gerçekçi olarak neleri başarabilir gibi sizin durumunuzla ilgili özel detayları açıklayacaktır.
Her yıl binlerce rinoplasti başarı ile uygulanmaktadır. Yine de cerrahinin muhtemel tehlikeleri ve rinoplasti ile ilgili özel riskler hakkında bilgilendirilmiş olmanız gerekir. Görünümü düzeltmek amacıyla ilk uygulandığında ameliyat sonrası komplikasyonlar (enfeksiyon gibi v.s.) nadirdir. Kötü iyileşme, ikinci ameliyatı gerektirebilir. Komplikasyon riski, iyileşme dönemindeki takip döneminde cerrahın önerilerini dikkatle uygulayarak azaltılır.
Görüşmeniz sonucunda estetik burun ameliyatına karar verdiğiniz ve ameliyat gününüz belirlendiği takdirde, cerrahınız sizden ameliyatın hemen öncesi ve sonrasındaki günlerde yapmanız gereken işlemler hakkında bilgi verecektir:
• Ameliyatınızı ya da iyileşme sürecinizi zorlaştırabilecek bazı tıbbi tedavilerden kaçınmanız gerekmektedir.
• Ameliyattan 7 gün önce aspirin ve alternatif tıp ilaçlarının tümünü bırakmalısınız.
• Ameliyat öncesi ve sonrasında belli bir dönem için sigara içmeyi bırakmanız gerekmektedir.
• Ameliyatınız sonrası yardım ve bakım için yapılması gereken düzenlemeler sizlere bildirilecektir.
CERRAHİ YÖNTEM:
Ameliyatınız için kullanılacak olan teknik, sadece cerrahınızın tercihine değil, sizin ameliyat sonucundan ne istediğinize ve beklentilerinize de bağlıdır. Cerrah sizin için uygun bulduğu burun şeklini, bilgisayarda tasarlayıp size sunup beklentilerinizle uyum icinde olup olmadığını değerlendirmelidir. (Bilgisayarda yapılan çalışma sadece planlamadır. Hastaların bunu vaad olarak almaması gerekir.) Estetik rinoplasti burnun boyutlarını küçültmek veya büyütmek, ucunu yeniden şekillendirmek, burnun tümseğini düzeltmek, üst dudak ile burun arasındaki açıyı orantılamak amacıyla uygulanır. Bazı vakalarda konturu düzeltmek amacıyla yüze (alın,elmacıklar,çene vs.) doku ilave etmek gerekir. Bu değişikliklerin biri veya hepsi tek ameliyatla gerçekleştirilir. Yöntemin kapsamı ne gibi değişikliklerin arzulandığı ve cerrahın neyi uygun bulduğuna dayanır.
Burunun yapısına ve şekil bozukluğun derecesine göre burun ameliyatı Kapalı Rinoplasti yada Açık Rinoplasti yöntemi ile yapılmaktadır. Kapalı Rinoplasti ameliyatındaki kesiler burun kanatlarının içinden yapılır. Açık Rinoplasti de ise, burun deliklerini ikiye ayıran orta şeritte (Kolumella) küçük bir kesi yaparak yapılır.
Kesi, cerraha kemik ve kıkırdakları kesmesi, traşlaması, yeniden şekillendirilmesi ve dış görünüşünü değiştirmek amacıyla manevra yapması için giriş kapısı sağlar. Burun tümseği (kemer) keski veya testere benzeri bir enstrüman kullanımıyla traşlanır ve sonra iki yandaki burun kemikleri daha dar bir köprü oluşturmak üzere keski ile kesilip birbirine yaklaştırılır.
Kıkırdak kesileri burun ucunu ufaltır ve daha iyi bir kontur sağlar. Burun köküyle üst dudak arasındaki açıyı düzeltmek amacıyla burun ucu gerektiği kadar kaldırılır. Bu işlem kanatlara yapılmış kesi yoluyla burun ortasındaki kıkırdağın traşlanmasıyla gerçekleştirilir. Eğer burun sırtından büyük bir tümsek düzeltildiyse burun tabanı oransız olarak geniş olacaktır. Bazı hastalarda yapısal olarak burun tabanı geniştir. Daraltmak için tabandan küçük deri üçgenleri çıkarılır ve burun kanatları orta hatta yaklaştırılır. Kıkırdak ve mukozalar dikilerek kapatıldıktan sonra burun bandaja alınır. Bunu takiben kemik ve kıkırdakları yeni pozisyonda korumak için buruna alçıdan bir atel uygulanır.
Ameliyatın bitiminde her hangi bir tampon kullanılmamaktadır.
Yöntem genellikle bir buçuk – iki saat arasında sürer, fakat ameliyatın kapsamına bağlı olarak daha uzayabilir.
AMELİYAT SONRASI İYİLEŞME:
Ameliyat sonrası ilaçlarla kolayca geçen hafif bir ağrı olabilir. Morarma ve şişmeyi azaltmak için sizden başınız hafif yukarda yatmanız ve gözlerinize soğuk kompres uygulamanız istenecektir. Burun alçısı sıklıkla ameliyatın birinci haftasında alınır ve burunda şişmeyi önlemek için bir hafta süreyle bandaj uygulanır. Cerrahınız, burun atelini geceleri kullanmanızı önerebilir. Göz çevresindeki morarmalar ameliyatı takiben birkaç gün içinde solmaya başlar ve genellikle ikinci haftada kaybolur. Bu süre içerisinde güneş ışığından korunmanız gerekmektedir. Burundaki hafif şişlik yavaşça geriler, bazıları aylarca sürer.
Kapalı rhinoplastide kesiler burun içinden yapıldığından görülebilir yara izi yoktur. Sadece yöntem geniş burun kanatlarını daraltmayı gerektiriyorsa her iki burun kanadı kıvrımında zor farkedilir bir iz bırakacak kesi yapılır.
Açık rhinoplastide burun deliklerini ikiye ayıran orta şeritte (Kolumella) küçük bir kesi yapıldığından, kişi kafasını yukarı kaldırdığında burada çok hafif bir iz görülebilir.
Normal iyileşme, kesin sonucun farkedilmesi için zaman gerektiren yavaş bir süreçtir. Burnun son görünümünü alması, haftalar, aylar hatta bazı vakalarda bir yıl sürebilir.
Her ne kadar ameliyatı takiben bir, iki gün içinde ayağa kalkacak olsanızda plastik cerrahınız normal rutin yaşamınıza yeniden başlamanız için uygun bir program önerecektir. Uygun iyileşmeye müsade etmek için koşmak, yüzmek ve hatta öne eğilmek gibi kan basıncını arttıran aktiviteler ilk bir kaç hafta kısıtlanmalıdır. İşe geri dönme kararı kişinin şişlik ve rahatsızlık derecesine göre değişir, 15 gün uygun bir zamandır.
Morluğunuz olduysa örtmek için kozmetik malzemelerin kullanımına müsade edilir.
Bununla birlikte cerrahlar vakalarını ameliyattan sonra birkaç hafta sert ovmayı gerektirecek kozmetik malzemelerin kullanımından kaçınmalarını önerirler. Morluklar geçinceye kadar güneş koruyucu kremler önerilir aksi halde buralarda leke kalabilir.
Herkesin iyileşme hızı farklılık göstermesiyle birlikte, iyileşmenizin genel olarak aşağıdaki süreci takip edeceğini düşünebilirsiniz :
İlk gün:
• İyileşmenin bu erken devresinde, şişlikleri azaltmak için başınızı hafif yukarı kaldırarak dinlenmelisiniz.
• Hareketlerinizi en az seviyeye indirmelisiniz.
• Az miktarda sızıntı şeklinde kanama ve tıkanıklık yaşayabilirsiniz. Bu durum normaldir.
10 gün içinde:
•Şişlikleriniz en üst seviyeye çıkar ve inmeye başlar.
•Morluklarınız azalmaya başlar.
•Solgunluğunuzu kapatmak için rahatlıkla makyaj yapabilirsiniz.
•Varsa dikişleriniz alınır.
•Okulunuza ya da çok yoğun olmayan işlerinize geri dönebilirsiniz.
•Göz akında kanlanma olmamışsa üçüncü günden itibaren lens kullanabilirsiniz.
Birkaç hafta sonra:
•Normal aktivitelerinizin bir çoğuna ve egzersizlerinize yeniden başlayabilirsiniz. (4.hafta)
•Şişliklerinizin büyük bir çoğunluğu iner.
•Hissizleşmeniz azalır, ancak tamamen normale dönüşü birkaç ay alabilir.
•Gözlük kullanmaya başlayabilirsiniz.
RİNOPLASTİ SONRASI ALINAN SONUÇLAR:
Düzelmenin derecesi, uygulanan düzeltici uğraşın kapsamına ve burnunuzun, kıkırdaklarınızın ve derinizin temel yapısına bağlıdır. Belirgin olarak şekli bozuk burunda çarpıcı bir sonuç elde edilir, öte yanda hafif büyük bir burun da başarıyla düzeltilebilir, fakat sonuç belirgin olmayabilir.
Bazı tip rhinoplastilerden sonra akrabaların ve arkadaşların pek büyük bir fark görmediklerini söylemeleri sık olur. Böyle tepkileri başarısızlık belirtisi olarak almayın, tam aksine eğer daha “iyi” ve “doğal” görünür bir burunsa farkedilmeyecektir. Sonuçta, amaç dikkat çeken yeni burun yaratmaktan ziyade yüzün genel özelliklerine yakışan orantıda ustaca harmanlanmış, yüzünüzün güzelliğini arttıran bir burun yaratmaktır. Bazen küçük düzeltmeler ve revizyonlar gerekebilir ve ilave bir ameliyat gerektirebilir.
Estetik burun ameliyatı yapılmış hastalarda, sonuçları olumsuz etkileyen faktörler aşağıda sıralanmıştır:
Sonuçları olumsuz etkileyen faktörler:
• Evvelce ameliyat geçirmiş olmas
•Hastanın kötü yara iyileşmesi
• Burun derisinin kalın, seboreik olması
• Kıkırdakların zayıf olması
• Burun ucunun kalın olması
• Ameliyat sonrası bakıma iyi uymaması
• Burun ile yüz arasında büyük uyumsuzluklar olması
Bu uyumsuzluklardan en sık olanı çenenin burun ve alına göre çok küçük ve geride olmasıdır. Doktorunuz sizde böyle bir durum tespit ederse profilinizi daha orantılı yapabilmek ve estetik burun ameliyatından elde edilecek olumlu sonucu daha da arttırmak için size çene büyütme ameliyatı önerebilir. Çene büyütme ameliyatı protez yada sizden alınan yağ dokularınızın iğne ile çene bölgesine nakil edilmesi ile yapılmaktadır.
Sonuçları çok olumsuz etkileyen faktörler:
• Evvelce birden cok ameliyat gecirmiş olması
• Ameliyatta yeni baştan büyük bir müdahale ile kaburga ve kulak kıkırdak aşılamasına gerek görülmesi
• Ameliyatlı derinin sağlıksız olması
• Ameliyatlı derinin sert, skarlı ve tedaviye zorluk verecek derecede bozuk olması.
Bu hastalara bir nevi kurtarıcı olarak müdahale edilmesi gereği vardır. Bu vakalarda hiçbir zaman ilk müdahale gibi sonuçlar elde edilemez, ancak çok kötü görünümleri, kişinin toplum içine rahat çıkabilmesi için kabul edilebilir ölçüde düzeltilmesini sağlar. Bu grupta birden çok düzeltme ameliyatlarına ihtiyaç duyulabilir.
